Mostar

Sanırız Mostar, Bosna Hersek deyince Saraybosna ile birlikte ilk akla gelen yer. Meşhur Mostar Köprüsü bizim de hep görmek istediğimiz bir eserdi. O nedenle her ne kadar ulaşım yalnızca otobüslerle sağlansa da ve bizim küçük bir kızımız olsa da o zor yolculuğu göze aldık ve 2 gecemizi Mostar'a ayırdık. Öncelikle Türklerin yaratmış olduğu en şirin 'Old Town'un burası olduğunu söyleyebiliriz. Mostar küçük bir yer, 1 ya da 1,5 gün yeterli, çok güzel ve keyifli bir gezi oldu. Mostar'a Split'ten pasaport kontrolleri ile beraber yaklaşık 5,5 saatte, kişi başı 60 Hırvat Kuna'sına geldik. Ayrıca Saraybosna'ya otobüsle gidip, trenle geldik. Otobüs yolculuğu yaklaşık 15 Km ve 2,5 saat gibi bir süre tutuyor. Tren içinse sadece sabah ve akşam iki sefer mevcut ve 12 Km. Sıkıntı yaşamamak için şehre iner inmez bu tarz ulaşım işlerini halledip öyle gezmenizi öneririz.

Bunun dışında belirtmek istediğimiz diğer bir konu ise; birçok yere 'Türk'üz' diyerek para ödemeden girebiliyorsunuz, ancak dünyaca kiliseye bir sürü para ödeyip, yakın tarihinde çok kötü bir savaşa maruz kalmış soydaşlarımıza para ödememek olmaz diye düşündük. Gayet cüzi olan bu ücretleri herkesin ödemesini tavsiye ederiz.

Mostar'da gezdiğimiz yerler;

1- Mostar Köprüsü: Bosna Hersek'in Mostar şehrinden geçen Neretva Nehri üzerinde bulunan bir köprü. Orijinal köprü Mimar Sinan'ın öğrencisi Mimar Hayreddin tarafından 1566 yılında inşa edildi ve 9 Kasım 1993'te Boşnak- Hırvat savaşı sırasında Hırvat güçleri tarafından yıkılıncaya dek 427 yıl kullanıldı. Mimar Hayreddin, köprü için 456 kalıp taş kullanmıştı. Köprü, çevresindeki kente adını da verdi. Mostar, Hersek bölgesinin ana kenti oldu. Köprüyü yeniden inşa etmek için bir proje hazırlandı ve 23 temmuz 2004'te yeni köprü hizmete girdi. Köprü, 2005'te UNESCO tarafından Dünya Mirası ilan edildi (Vikipedi).

1. sırada olmazsa olmaz tabi ki Mostar Köprüsü. Gerçekten fotoğraflarda göründüğü kadar güzel. Bakmalara doyamadık....Gece ayrı gündüz ayrı güzel....

Eski köprü ne yazık ki yıkılmış, aslına sadık kalınarak Türklerin de desteğiyle gayet güzel yeni köprü yapılmış, iki girişinde Tara ve Halebiye adlı iki zarif kulesi var. Gündüzleri gençler gelen geçenden para toplayarak köprüden atlıyorlar ama çok sancılı bir süreç, 'biraz daha verin öyle atlarım' gibi bir muhabbet var, uzun uzun beklemenizi tavsiye etmem.

2- Karagöz Bey Cami: Büyük kubbesi ve yüksek minaresi ile bölgenin en büyüğü. Karagöz Bey Cami 1554 veya 1557 yılında Osmanlı veziri Rüstem Paşa'nın kardeşi Mehmet Bey Karagöz tarafından yapıldı. Cami planları meşhur mimar Mimar Sinan tarafından çizilmiş. Cami 2. Dünya Savaşı sırasında birkaç kez zarar görmüştür. 1990'ların başında Bosna Savaşı esnasında yıkılmakla yüzyüze gelmiştir. Fakat Karagöz Bey Cami, Mostar'ın geri kalanı gibi 2002 ve 2004 arası kapsamlı bir onarım altına girmiştir. Cami tamamen yenilenmiş ve Temmuz 2004'de halka kapılarını tekrar açmıştır (Wikipedia).

Mostar'ın meşhur camisi. İçi sade ve çok güzel. Cami yetkilisi minareye çıkmamıza izin verdi, bizim için çok güzel bir tecrübe oldu. Girişi ve kule için 5 Km ücret alınıyor.

3- Bakırcılar Çarşısı: Çok keyifli bir sokak ama Mostar'ın çoğu sokağı çarşı desek yanlış olmaz sanırım. Sokaklarda gezinmek hem görsel açıdan hem de alışveriş sevenler için çok keyifli...

4- Eğri Köprü: Yapımının kesin tarihi ve kurucusunun adı bilinmiyor. Aralık 2000'de gerçekleşen seller bu köprüyü yıktı. UNESCO tarafından Lüksemburg Büyük Dükalığı tarafından finanse edilen bir yeniden yapılandırma projesi başlatıldı. Proje 2001 yılında tamamlandı (http://whc.unesco.org/en/activities/347/).

Mostar Köprüsü'ne çok benzer harika bir köprü.

5- Eski Köprü Müzesi ve Tara Kulesi: Müze, Eski Köprü yeniden inşasının ikinci yıldönümünü kutlamak için 2006'da açıldı. Müzenin binaları Tara Kulesi içerisindedir (Wikipedia).

Mostar Köprüsü'nün bir ucunda bulunan müze görülmeye değer. Köprünün yeniden inşası ile ilgili detaylı anlatım mevcut. En üst kattan şehir manzarası da görebiliyorsunuz. Ayrıca başka bir alanda da arkeolojik kalıntılar sergileniyor. İçeride Türk taş ustalarının ince bir şekilde çalıştığını anlatan video vardı. Girişi 5 Km.

6- Koski Mehmet Paşa Camii: Caminin yapımı 1618 yılında tamamlanmıştır. Kare şeklinde (12,4 - 12,4) olan yapı, konumu ve iç süslemeleri itibariyle şehrin en güzel camilerinden biri sayılmaktadır (http://mostar.bk.mfa.gov.tr/Mission/ShowInfoNote/338102).

Burası da Mostar için çok önemli bir cami. Kesinlikle görülmeye değer. Avlusu Mostar Köprüsü'ne diğer taraftan iyi bir panorama sunuyor. Yalnız giriş ücreti 6 Km, minareye çıkmak 12 Km.

7- Müslüm Bey Konağı: Mostar'da Osmanlı döneminin en güzel eserlerinden biri olarak kabul edilen konak, köklü bir aile olan ve 17. yüzyıl sonlarında Hersek Novi'den Mostar'a gelerek yerleşen Mülibegoviç ailesine ait olup, halen aynı ailenin dokuzuncu kuşak torunları tarafından hem müze hem de butik otel olarak işletilmektedir (http://mostar.bk.mfa.gov.tr/Mission/ShowInfoNote/338102).

Bu tarihi konağı da gezmeden Mostar'dan gitmek istemedik. Çok mu orijinal, değil belki, ama buralara gelmişken gezelim dedik. Girişi 4 Km.

8- Ruznameci İbrahim Efendi Cami: Ruzname kelimesini eski dilde notlar alınan defter, yani bir çeşit günlük olarak biliyoruz. Evliya Çelebi zamanında İbrahim Efendi diye bir ruznameci varmış ve 4. Murad tarafından da pek seviliyormuş. Bu İbrahim Efendi aynı zamanda nehrin sularını aşarak Mostar Köprüsü üzerinden tunç künklerin gelmesini sağlayarak çarşıya hamam ve medrese ve daha birçok yapının kurulmasına da ön ayak olan kişidir. Onun anısına yapılan bu cami hem mimari olarak hem de yapım hikayesi olarak ilginizi çekecek (https://gidiyorum.com/blog/bosnia-39-s-unique-beauty-mostar)

Yeşillikler içinde, güzel de bir avlusu bulunan cami.

9- Diğer Camiler: Mostar'da irili ufaklı bir çok cami bulunmaktadır. Bunlardan biri Tabakhane Cami, Mostar Köprüsü'nün batı yakasında bulunan 17. yüzyıl yapımı caminin, o dönem yakınlarında bulunan tabakhane çalışanları için inşa ettirildiği söylenir. Giriş 5 Km. Bir diğeri ise Nasuh Ağa Vucyakoviç Camisi'dir. Caminin yapım tarihi 1564 olarak kabul edilmektedir. Aslen Lubuşkili olan ve Mostar'da da okul, dükkan, değirmen gibi eserler bırakan Nasuh Ağa tarafından yaptırıldığı bilinmekte olup, Osmanlı döneminin önemli eserleri arasında kabul edilmektedir. Nezir Ağa Cami ve Keycan Kahya Cami görülmeye değer diğer camilerdir (http://mostar.bk.mfa.gov.tr/Mission/ShowInfoNote/338102).

Hepsine uğramanızı ve görmenizi öneririz.

10- Biscevica ve Kajtaz Evleri: Biscevica Konağı; Mostar'da Osmanlı döneminden kalan ve özelliğini koruyan önemli yapılardan biridir. 18. yüzyıl yapımı konak, geniş divanhanesi, mutfağı ve dış cephesiyle tipik bir Osmanlı evi görünümündedir. Kajtaz Konağı; 16. yüzyıl sonlarında yapıldığı söylenen ve aslını büyük ölçüde koruyan, mimari yapısı ve avlusuyla tam bir Anadolu evi görünümündedir (http://mostar.bk.mfa.gov.tr/Mission/ShowInfoNote/338102)

Giriş 4 Km.

11- Savaştan Zarar Gören Binalar: Tabii Bosna denince burada yaşanılan acıları ve dramı unutmamak gerekiyor. Şehrin belirli noktalarında, insanı derinden etkileyen, savaşta büyük zarar görmüş yapılar mevcut (http://bbqboy.net/hate-sadness-mostar-bosnia-herzegovina/).

12- Saint Peter and Paul Manastırı: Mostar'da Osmanlılar 1866'da bir katolik kilisesinin inşasına yardım etti. Kilise 1992 savaşı sırasında yıkıldı ve 2000 yılında bir önceki binanın temelleri üzerine daha büyük yeni yapı inşa edildi (http://www.adristorical-lands.hercegovina.ba/index.php/en/destination-en/mostar-en/visit-mostar).

Yalnızca uzaktan bakıp fotoğraf çektik, içini gezmedik.

Bunların dışında Mostar tarihine ait eşyaların sergilendiği Hersek Müzesi, Saat Kulesi, Savaş ve Soykırım Müzesi,  çarşının içindeki Hamam Müzesi diğer görülecek noktalar. Ama tabii ki asıl olay köprüde, buralar hep tali yerler.

Eğer zamanınız varsa yeterince köprü gördüm diyorsanız uğrayabileceğiniz diğer bir yer ise otobüs veya araba ile ulaşabileceğiniz 13 km güneydeki Blagaj Tekkesi. Maalesef bizim zamanımız yoktu ama okuduğumuz kadarıyla su kaynağının yanında bulunan tarihi bir Bektaşi Tekkesi olduğunu söyleyebiliriz.